Damprook (vaping), wat oorspronklik as ‘n “veiliger” alternatief vir rook bemark is, het die afgelope jare onder skoot gekom weens die gesondheidsrisiko’s wat daarmee gepaardgaan. Navorsers en kenners lig verskeie gevare van dié gewoonte uit.
Skadelike chemikalieë: E-sigarette en damptoestelle bevat nikotien, sowel as ander skadelike chemikalieë soos formaldehied, diasetiel en asetaldehied. Volgens die Amerikaanse Center for Disease Control and Prevention (CDC) kan hierdie chemikalieë ernstige skade aan die longe en hart veroorsaak.
Longskade: Damprook kan ernstige longtoestande veroorsaak soos evali, ‘n inflammatoriese longsiekte. Studies het getoon dat die inaseming van geursels en bymiddels soos vitamien E-asetaat verband hou met hierdie lewensgevaarlike toestand.
Verslawing: E-sigarette en damptoestelle bevat nikotien, wat hoogs verslawend is. Die Royal College of Physicians in die Verenigde Koninkryk het bevind dat nikotienverslawing onder jong dampers ‘n beduidende risiko is wat kan lei tot langdurige afhanklikheid en moontlike oorgang na tradisionele sigarette.
Hartgesondheid: Die American Heart Association het gewaarsku dat nikotien en ander chemikalieë in e-sigarette en damptoestelle bloeddruk asook die risiko van hartaanvalle en beroertes kan verhoog. Navorsing dui daarop dat dampery bloedvate kan beskadig, wat tot kardiovaskulêre siektes kan lei.
Onvoldoende regulering: ‘n Groot bekommernis is die gebrek aan regulering en langtermynstudies oor die effek van damprook. Die Wêreldgesondheidsorganisasie het benadruk dat daar onvoldoende bewyse is oor die veiligheid van die gewoonte oor lang tydperke, en dat strenger regulasies nodig is om gebruikers te beskerm.
Tienergebruik: Daar is ‘n ontstellende toename in damprook onder tieners. Die CDC het gerapporteer dat ‘n groot persentasie hoërskoolleerlinge vape, wat hul gesondheid en ontwikkeling beslis negatief kan beïnvloed.
Die gevare van damprook is duidelik en omvangryk. Dit is noodsaaklik dat verdere navorsing gedoen word en dat strenger regulasies ingestel word om die gesondheid van die publiek, veral jongmense, te beskerm.
Bronne: American Heart Associaton, WHO, CDC, Royal College of Physicians
